تعیین پروفیل و تغییرات فصلی اسیدهاي چرب در شکمپاي تاییس

Transcript

1 فصلنامه علمی پژهشی محیط زیست جانري سال هشتم شماره 2 تابستان 1395 تعیین پرفیل تغییرات فصلی اسیدهاي چرب در شکمپاي تاییس savignyi) (Thais در ساحل جزر مدي عسلیه- خلیج فارس نشین سجادي: صندق پستی: نرگس مرکی*: صندق پستی: گره محیط زیست دانشکده فنی مهندسی دانشگاه آزاد اسلامی احد گره شیلات دانشکده علم فنن دریایی دانشگاه آزاد اسلامی احد تهران شمال تهران شمال تاریخ دریافت: اردیبهشت 1394 تاریخ پذیرش: مرداد 1394 چکیده نرمتنان یکی از منابع زیستی قابل تجه در اکسیستمهاي دریایی اقیانسی میباشند که ازنقطه نظر ماد مغذي بیملکلها از جمله لیپیدها براي صنایع مختلف حایز اهمیت هستند. در تحقیق حاضر با تجه به اهمیت گنههاي شکمپا فراانی گنه Thais savignyi در ناحیه بین جزرمدي ساحل عسلیه - خلیج فارس شناسایی کمی کیفی اسیدهاي چرب در 200 عدد از این گنه با رش تجزیهاي گازکرماتگرافی جرمی در د فصل گرم سرد صرت گرفت. در نمنه تاییس 15 نع اسیدچرب مشابه در د فصل تابستان زمستان شناسایی شد که شامل 11 اسیدچرب اشباع 4 اسیدچرب غیراشباع بده است. اسیدهاي چرب اشباع بر غیراشباع غلبه داشته اما در د فصل تفات معنیداري از نقطه نظر کمیت مشخص نشد (0/05<p). مهمترین اسیدچرب غیراشباع آراشیدنیک اسید از گره ω6 بد. در بین اسید هاي چرب اشباع کل محتي لیپیدي گنه بیشترین مقدار در د فصل گرم سرد به پالمیتیک اسید اختصاص دارد این درحالی است که استاریکاسید در فصل گرم پس از پالمتیک بیشترین مقدار را بهخد اختصاص میدهد اما در فصل سرد آراشیدنیکاسید در مقام دم از نقطه نظرکمیت قرار دارد. در کل باید عنان نمد که این گنه شکمپا از نقطه نظر محتي اسیدهاي چرب غیراشباع بلند زنجیره گره امگا 3 نمنه فقیري محسب شده از لحاظ ارزش تغذیهاي مطلب نمیباشد که البته این مرد امکان دارد مربط به شرایط تغذیهاي جانر در محیط نیز دماي گرم محیطی از نقطه نظر فاکترهاي اکلژیک باشد. کلمات کلیدي: نرمتنان شکمپا Thais savignyi پرفیل اسیدهاي چرب عسلیه خلیج فارس ماهی 165 * پست الکترنیکی نیسنده مسي ل: Nargess_Mooraki@yahoo.com

2 مرگی سجادي تعیین پرفیل تغییرات فصلی اسیدهاي چرب در شکمپاي تاییس در ساحل جزر مدي... Sini 2010) ( بر گنه Bursa spinosa مقدمه قسمت قابل تجهی از ماد ترکیبات آلی استحصال شده از اقیانسها دریاها حاي بیملکلهایی با قابلیت کاربرد در صنایع غذایی داریی آرایشی بهداشتی تلید آفتکشها میباشند 2006 Akoh) Bhakuni 2005). از دهه Rawat 1970 تلاشهاي زیادي براي جستجي ارگانیزمهاي دریایی بیملکلهاي خاص آنها صرت گرفته است بهعنان نتیجه چند دهه تلاش بیملکلهاي دریایی متنعی در حال حاضر در مرحله تحقیقات بالینی براي درمان سرطان بیماريهاي قلبی عرقی عفنتها آلزایمر آسم مرد استفاده قرار گرفته است Bhakuni).(2005 Rawat در این عرصه نرمتنان یکی از منابع زیستی قابلتجه در اکسیستمهاي دریایی اقیانسی میباشند که از نقطه نظر ماد مغذي بیملکلها در تلید صنایع بمی داریی آرایشی بهداشتی اهمیت دارند لیپیدها یکی از اناع بیملکلها ماد مغذي حایز اهمیت در ترکیبهاي بیشیمایی نرمتنان میباشند Galli).( 2006 Marangoni Fried همکاران (1993) 575 ترکیب طبیعی متنع از جمله اسیدهاي چرب ترپنها استري یدها را جداسازي گزارش نمدهاند. لیپیدها مهمترین منبع یتامینهاي محلل در چربی E D A تامین انرژي بده حامل K میباشد که داراي جز ساختاري اسیدهاي چرب هستند. لیپیدهاي منابع دریایی غنی از اسیدهاي چرب گره امگا (3-n) 3 بده داراي تاثیر کاهشی بر سطح کلسترل خن در انسان میباشند. بهطرکلی اسیدهاي چرب بلند زنجیر با چند پیند دگانه (PUFA) بهعنان فاکترهاي مثر بر سلامت تغذیه انسان بهیژه در بیماريهاي قلبی عرقی شناخته شدهاند. همچنین لیپیدها بهعنان اجزا ساختاري در فرایند اندامزایی Bell) همکاران 2003 Sargent همکاران 1999) پیشسازهاي ملکلهاي فعال از نقطه نظر فیزیلژیک نظیر پرستگلادینها دیگر ایکزنیدها همکاران Sargent) ( 1999 مطرح هستند. همچنین از اسیدهاي چرب بهعنان نشانگر زیستی در مطالعه انتقالات در زنجیرههاي غذایی بهیژه نرمتنان دکفهاي استفاده میشد McClintock) 2001). تحقیقات نسبتا قابل تجهی Baker برري تعیین پرفیل اسیدهاي چرب گنههاي مختلف شکمپایان صرت گرفته که میتان به پژهش همکاران (1981 ( بر گنه Ansari Nirmal Villorita Cyprinoides Babu (1995) بر گنه Babylonia zeylanica همکاران گنه 2013) ( بر Jansi (2013 ( بر گنه همکاران Murphy Thais bufo Perna canaliculus اشاره نمد. Freid همکاران (1993) نیز مطالعاتی بر ري اسیدهاي چرب دگنه از شکمپایان آبشیرین انجام داده نتیجه گرفتهاند که بیشترین مقادیر اسیدهاي چرب مربط به اسیدهاي پالمیتیک آراشیدنیک استي اریک الي یک ایکزاپنتااني یک بده این اسیدها به عنان اسیدهاي چرب اصلی بسیاري از گنههاي دیگر شکمپایان نرمتنان گزارش شده است 1982 Joseph) Johns همکاران 1979 Gardner Riley Ackman همکاران 1971). Dembitsky 1972 همکاران (1993) به بررسی ترکیبات اسیدهاي چرب دگنه از نرمتنان آبشیرین دریاچه بایکالیا (بایکالیا ایفرمس بندیکیتا بایکالنزیس) پرداخته که باتجه به اینکه نرمتنان ذخیرهخبی از فسفلیپیدها اسیدهاي چرب غیراشباع NMID هستند مشخص گردید ترکیبات اسید چرب این دگنه با گنههاي دریایی تفات زیادي دارد امکان دارد نشاندهنده ارتباط ترکیبات اسیدهاي چرب با شرایط اکلژیکی این مناطق باشد. در تحقیق حاضر با تجه به اهمیت گنههاي شکمپا از نقطه نظر بیملکلهاي لیپیدي فراانی گنه Thais savignyi در ناحیه بین جزرمدي ساحل عسلیه - خلیج فارس شناسایی کمی کیفی اسیدهاي چرب در این گنه با رش تجزیهاي گازکرماتگرافی جرمی صرت گرفت. همچنین تغییرات کمی کیفی اسیدهاي چرب در د فصل گرم سرد در گنه شکمپاي تاییس بررسی شد. ماد رشها در پژهش حاضر نمنههاي شکمپاي Thais savignyi (شکل 2) به تعداد 100 عدد در د فصل تابستان (مرداد ماه 1391) زمستان (بهمن ماه 1391) جمعا 200 نمنه به رش جمعآري دستی از ناحیه بین جزرمدي ساحل عسلیه استان بشهر از شش ایستگاه بهطر میانگین 18 نمنه از هر ایستگاه جمعآري گردید. مقعیت ایستگاههاي نمنهبرداري در شکل 1 (الف ب) جدل 1 مشخص شده است. در مطالعە مقدماتی با تجه به هدف کلی بررسی فراانی شکمپاي مرد نظر ابتدا 8 ایستگاه در محددة خر هاله با تجه به فاکترهاي پشش دادن تمام محددة خر هاله مدت زمانیکه در طل فرایند جزر مد ایستگاهها خارج از آب باقی میمانند سهلت دسترسی 166

3 فصلنامه علمی پژهشی محیط زیست جانري سال هشتم شماره 2 تابستان 1395 مقعیت ملاحظات امنیتی انتخاب شدند. سپس با تجه به شباهت نزدیکی د مرد از ایستگاهها تعداد نقاط نمنهبرداري به شش ایستگاه کاهش یافت. در زمان نمنهبرداري نیز محل دقیق ایستگاهها با GPS از استفاده مشخص گردید. پس از جمعآري نمنهها جداسازي گشت از پسته در محل انجام شد در دماي 20- درجه سانتیگراد فریز شده بهسرعت با هاپیما به آزمایشگاه مرکز ملی اقیانسشناسی منتقل گردید. آنالیز محتي اسیدهاي چرب تسط رش کرماتگرافی گازي جرمی انجام شد. بدین منظر ابتدا گشت هر 100 عدد نمنه در هر فصل بهطر همگن با یکدیگر مخلط شد سپس 3 زیر نمنه (3 تکرار) به زن 5 گرم (زن تر) از کل نمنه با نسبت 2:1 حجمی کلرفرم متانل به نسبت 20:1 مخلط همژن شد. سپس محلل را صاف کرده به محلل صاف شده 50 میلیلیتر آب (0/25 %0/5 گرم) نمک طعام اضافه شد. فاز زیرین (کلرفرمی ( جدا شده استخراج با نرمال هپتان/دياتیل اتر انجام گردید. این محلل تبدیل به متیلاستر شده براي تزریق بهدستگاهGC/MS Joseph) شد آمادهسازي 1982 Johns همکاران.(1979 مشخصات دستگاه مرد استفاده GC/MS براي شناسایی اسیدهاي چرب مجد در مرکز ملی اقیانس شناسی بهشرح زیر است :(6890 Agilent Technologies) شناساگر جرمی (N6973 ( ستن کاپیلاري متر HP-5 (طل 30 قطر داخلی 320 میکرمتر ضخامت فیلم یک میکرمتر) که از هر نمنه آماده شده به صرت متیلاستر حدد بهدستگاه تزریق میکرلیتر دماي تزریق کننده گردید. 0/5 200 درجه سانتیگراد دماي دتکتر 280 درجه سانتیگراد دماي کره از 75 تا 270 درجه سانتیگراد افزایش در دماي نهایی بهمدت 20 دقیقه نگهداشته شده است. طیفهاي گازکرماتگرافی جرمی استخراج نتایج گزارش گردید. آنالیز آماري نتایج با بررسی پراکنش دادهه يا مربط به مقادیر سنجش شده در طل نمنه برداريها با انجام اسیدهاي آزمن چرب One sample Kolmogorov Smirnov نرمال گزارش شد. بنابراین با تجه به پراکنش نرمال دادهها از آزمن پارامتریک شد. استفاده T شکل 1: (الف) مقعیت جغرافیایی خر هاله خلیج نایبند شکل 1: (ب) مقعیت شش ایستگاه منتخب براي نمنه برداري از شکمپاي تاییس 1,50000 earth, Google NOAA, USA Navy, NGA 167

4 مرگی سجادي تعیین پرفیل تغییرات فصلی اسیدهاي چرب در شکمپاي تاییس در ساحل جزر مدي... ردیف جدل 1: مختصات جغرافیایی ایستگاههاي مرد بررسی در خر هاله خلیج نایبند( 1391 ) طل جغرافیایی (N ) عرض جغرافیایی (E ) شماره ایستگاه N N N N N N6 نتایج نتایج بهدست آمده از تعیین پرفیل اسیدهاي چرب گنه تاییس در د فصل گرم سرد در منطقه بین جزر مدي عسلیه در جدال 2 3 آمده است. شکل 2: نمنه اي از شکمپاي تاییس جدل 2 : نتایج آنالیزGC/MS درنمنه شکمپاي تاییس(تابستان 91) منطقه عسلیه زمان بازداري Time) ( Retention نام اسیدچرب مقدار (%) شماره 14/058 تترادکانییک اسید / /133 پنتادکانییک اسید / / متیل پنتادکانییک اسید / /967 9 هگزادکانییک اسید 2/ /207 هگزادکانییک اسید / /784 هپتادکانییک اسید / /14 7 هپتادکانییک اسید 3/ / هپتادکانییک اسید 3/ /2:87 9 اکتادکانییک اسید 7/ /11 ننادکانییک اسید / /733 اکتادکانییک اسید / / ایکزاتتراانییک اسید 19/ / اکتادکاتري انیییک اسید 0/ /979 سیکلپرپاندکانییک اسید / /442 ایکزانییک اسید / جدل 3 : نتایج آنالیزGC/MS درنمنهي شکمپاي تاییس(زمستان 91) در منطقه عسلیه زمان بازداري نام اسیدچرب مقدار (%) شماره 14/058 تترادکانییک اسید / /133 پنتادکانییک / / متیل پنتادکانییک اسید 0/ /967 9 هگزادکانییک اسید 3/ /207 هگزادکانییک اسید / /784 هپتادکانییک اسید / /14 7 هپتادکانییک اسید 1/ / اکتادکانییک اسید 4/ /87 9 اکتادکانییک اسید 5/ /11 ننادکانییک اسید / /733 اکتادکانییک اسید / / ایکزاتتراانییک اسید 22/ / اکتادکاتري انیییک اسید 0/ /437 سیکلپرپاندکانییک اسید 1/ /951 ایکزانییک اسید /

5 فصلنامه علمی پژهشی محیط زیست جانري سال هشتم شماره 2 تابستان 1395 میانگین تغییرات اسیدهاي چرب سنجش شده در گشت شکم پاي تاییس در شکل 3 نمایش داده شده است. شکل 3: نمدارمیانگین (± انحراف معیار) درصد اسیدهاي چرب شناسایی شده در شکمپاي تاییس نمنهبرداري شده در د فصل گرم سرد در منطقه عسلیه درنمنه تاییس 15 نع اسیدچرب مشابه در د فصل تابستان زمستان شناسایی شد که شامل 11 اسیدچرب اشباع 4 اسید چ رب غیراشباع بدهاند. مهمترین اسیدهاي اشباع شناسایی شده تترادکانییک اسید (میریستیکاسید 14:0 ) هگزادکانییک اسید (پالمیتیک اسید 16:0 ) هپتادکانییک اسید (مارگاریک اسید (17:0) اکتادکانییک اسید(استي اریک اسید 18:0 ) ایکزانییک اسید (آراشیدیک اسید 20:0 ) بده اسیدهاي (الي یکاسید چرب غیراشباع شناسایی شده 9 اکتادسنییک اسید 11 8 (18:1 n (18:1 n-7 6-n اسید اکتادسنییک (اکسنیک اسید ایکزاتتراي نییک اسید (آراشیدنیک 20:4) اکتادکاتري انییک (آلفالینلنیک اسید 3-n 18:3) بدهاند. جدل 4 : مقایسه درصدکل اسیدهاي چرب اشباع غیراشباع در نمنه تاییس در د فصل تابستان زمستان 1391 در منطقه عسلیه اسیدهاي چرب درصدکل اسیدهاي چرب اشباع درصدکل اسیدهاي چرب غیراشباع تابستان a 68/91 زمستان a 67/93 b 32/07 b 31/09 *حرف مشابه در هر ردیف نشاندهنده عدم جد اختلاف معنیدار در مقدار کل اسیدهاي چرب در فصل مرد بررسی است (0/05<P). درنمنه تاییس تفاتی در مقدار کل اسیدهاي اشباع غیراشباع در تابستان زمستان دیده نشد (جدل 4). نتایج آماري نیز تفات معنیداري در میزان تغییرات اسیدهاي چرب در د فصل تابستان زمستان را نشان نداده است (0/05<p). بحث اطلاع درخصص ارزش بیشیمیایی هر ارگانیسمی بسیار مهم است چراکه ارزش کاربردي آن در صنایع حزههاي مختلف در محتي بیملکلهاي آن متجلی است. در تحقیق حاضر هدف تعیین پرفیل اسیدهاي چرب در محتي لیپید گنه تاییس میباشد. اسیدهاي چرب اجزاي پایهاي ساختار تمامی لیپیدها میباشند. اسیدهاي چرب در پرسههاي فیزیلژیک تلیدمثلی جانران دریایی نقش مهمی ایفا میکنند بازتابی از شرایط یژه بیشیمیایی اکلژیک گنه میباشند Pazos) همکاران 1996). هم چنین اسیدهاي چرب منبع عمده انرژي متابلیک فاکترهاي ضرري براي تشکیل غشا سللی 169

6 مرگی سجادي تعیین پرفیل تغییرات فصلی اسیدهاي چرب در شکمپاي تاییس در ساحل جزر مدي... چرب 3-n 22:6 از 3-n 20:5 در 5 درجه سانتیگراد بیشتر از 12 درجه سانتیگراد یا طلانی شدن زنجیرn-3 22:5 به 2003) که Ruyter) در سرما بیشتر بده است 24:5 3-n بافتی میباشد Sargent) 170 همکاران 1999). مقدار اسیدهاي چرب محتي اناع اشباع اناع با یک باند دگانه اناعی با چند باند دگانه در نرمتنان تابع گنه شرایط محیطی نع غذاي مصرفی میباشد Erosy).( 2010 Sereflisan اسیدهاي چرب با د تا چهار پیند دگانه بهطر (PUFA) معمل در پرفیل اسیدهايچرب نرمتنان غالبهستند Feuntes) همکاران 2009 همکاران Frietes Murphy.(2002 همکاران (2013 ( مشاهده نمدند که در نمنههاي منجمد منجمد شده بهصرت خشک نع اسیدچرب جداسازي شده Perna canaliculus با PUFA در بین درصد سهم از پرفیل غالب هستند. در مطالعه محتي اسیدهاي چرب دگنه شکمپا Tonna dolium Phalium glaucum که سهم گره PUFA (SFA) نیز مشخص گردید بیشتر از اناع اسید هاي چرب اشباع اسیدهاي چرب با یک باند دگانه (MUFA) Babu) همکاران 2012). در پژهشی نیز که تسط میباشد Sini (2013) Jansi Thais bufo هستند درخصص گنه است. صرت گرفت مشخص شد که شکمپا گنه درگره اسیدهاي چرب PUFA با 7/67 درصد غالب که در مقایسه با گزارش Babu Gafrarium tumidium همکاران (2012) 2/24) همکاران Babu سهم اسیدهاي چرب اشباع نیز 38/73 درصد ( بیشتر (2010 ( گزارش نمدند که حداکثر درصد در گنه Bursa spinosa میباشد درصد گزارش شده است درحالیکه در Thais bufo 6/68 معادل Sini).(2013 Jansi اما در برخی نمنهها نیز غلبه اسیدهاي چرب اشباع بر اناع غیراشباع دیده میشد a 2009 Sajjadi) b Misra همکاران 2002). در تحقیق حاضر نیز در بررسی پرفیل اسیدهاي چرب مشخص میشد که اسیدهاي چرب اشباع بر اناع غیراشباع غالب است. غلبه اسیدهاي چرب اشباع یا غیراشباع را میتان در منابع غذایی مجد در منطقە زیست گنە مرد نظر جستج کرد زیرا چنانچه منابع غذایی بیشتر ازفیتپلانکتنها باشند غنی از اسیدهاي چرب غیراشباع چنانچه منابع غذایی از ماد دتریتس همراه با باکتريهاي مجد در آنها باشد اسیدهاي چرب اشباع بیشتر خاهند بد Galap) همکاران 1999) بنابراین جد ترکیبات مختلف اسیدهاي چرب با درصدهاي متفات از طرفی به منابع غذایی شرایط اکلژیکی منطقە زیست جاندار از طرف دیگر به فیزیلژي داخلی متابلیسم آن ابسته است. سایر تحقیقات نیز نشان میدهند اکنشهاي طلانی شدن زنجیر تلید اسیدهاي چرب غیراشباع از اناع اشباع در دماهاي پاي ین سریعتر است. بهطر مثال تلید اسید بنابراین امکان غلبه اسیدهاي چرب اشباع بهدلیل پایین نبدن دما در حد نیاز حتی در زمستان در این منطقه باشد. در گنه تاییس 15 اسیدچرب مشابه کالیستا (به جزتري دکانییک اسید) Sajjadi) 2014) شناسایی شدکه Mooraki غلبه اسیدهاي چرب اشباع بر غیراشباع مشابه دکفهاي کالیستا میباشد اما در د فصل تفات معنیداري در سطح 5 درصد مشخص نشد. مهمترین اسیدچرب غیراشباع با چند بانددگانه ایکزا تتراانییک اسید(آراشیدنیک اسید) از گره نیز بده که ω 6 بهعنان یک جزء ضرري از ساختار فسفلیپیدهاي غشایی پیشساز دارد( Tocher اسیدآراشیدنیک پرستاگلندینها ایکزنیدها اهمیت.(2003 در در شکمپا گنه میان Cymbium melo بده غالب PUFAs همکاران 2010) که نتیجهاي مشابه نیز در گنه بسیاري Palpandi) نیز Hemifuses (Common welk) pugilinus بهدست آمده است. Sekar تسط همکاران (2011) در گره اسیدهاي چرب غیراشباع از نقطه نظر مقدار همانطر که در نتایج نیز مشخص شد لینلنیک اسید در مقام دم قرار دارد. مطالعات نشان داده است که آلفا لینلنیک اسید سبب کاهش خطر بیماريهاي قلبی عرقی شده یک اسیدچرب ضرري براي سلامت کامل انسان میباشد که کمبد آن دیگر اسیدهاي چرب ω 6 در جیره انسان سبب خشکیم ریزشم طلانیشدن درهبهبد زخمها میگردد. آنالیز اسیدهاي چرب در گنه Thais bufo نشان داد که 2/34 درصد لینلنیک 4/34 درصد آلفا لینلنیک اسید ) 3 ( ω در پرفیل آن مجد است Sini) 2013) که البته این Jansi مقدار بسیار بیشتر از مقدار سنجش شده در نمنه مرد بررسی در تحقیق حاضر میباشد. بهطر کلی لازم به ذکر است که مقدار لینلنیک اسید در محتي لیپید جانران دریایی از یک درصدتجاز میکند Prem) همکاران 2010 ). از طرفی محتاي غذایی یک گنه را با شاخصهایی مانند محتاي گشتی ترکیبات لیپیدي آن میسنجند یکی از شاخصهاي بررسی محتاي غذایی آبزیان بهیژه نرمتنان بررسی نسبت ω 3 ω/ 6 است چنانچه میزان اسیدهاي چرب بالا باشد گنه ω 3 جانر ي از کیفیت مطلب لیپیدي برخردار است که در این نمنه میزان اسیدهاي چرب امگا 3 در مقایسه با سایر گنههاي آبزي نظیر ماهیان کمتر است بنابراین در مرد ارزش غذایی این نمنهها نمیتان نتیجه دلخاهی بهدست آرد. در خصص

7 فصلنامه علمی پژهشی محیط زیست جانري سال هشتم شماره 2 تابستان ضعیت اسیدهاي چرب اشباع در محتي لیپید گنه مرد بررسی در تحقیق حاضر باید عنان نمد که همانند سایر گنههاي مرد مطالعه بیشترین تنع را در پرفیل اسیدهاي چرب بهخد اختصاص میدهند. نیز در پرفیل اسیدهاي چرب گنه Palpandi همکاران (2010) 13 نع Cymbium melo اسیدچرب شناسایی نمدند که 10 نع آن از گره SFA میباشد که در این میان C18 C16 از بیشترین فراانی برخردار بدند. در گنه Pleuroplaco trapezium نیز 17 نع اسیدچرب شناسایی گردید که 10 نع آن متعلق به اسیدهاي چرب اشباع میباشد Prem) همکاران 2010). در Hemifuses pugilinus (Common welk) نیز از میان 17 اسیدچرب شناسایی شده 10 نع به گره اسیدهاي اشباع تعلق دارد Sekar).(2011 اما در Phalium glaucum Tonna dolium همکاران از هفت اسیدچرب شناسایی شده تنها سه نع از گره اسیدهاي اشباع Babu) بدند همکاران 2012). در بین اسیدهاي چرب اشباع کل محتي لیپیدي گنه Thais savignyi بیشترین مقدار در د فصل گرم سرد به پالمیتیک اسید اختصاص دارد این حالت در گنههایی مانند Sekar ) Hemifuses pugilinus (2011 Palpandi) Cymbium melo میشد. اما در دگنه Tonna dolium همکاران همکاران 2010) دیده Phalium glaucum بهترتیب اسیدهايچربلینلییک-استاریکلینلییک-لینلنیک غالب هستند Babu) همکاران 2012). این درحالی است که استاریک اسید در فصل گرم پس از پالمتیک بیشترین مقدار را بهخد اختصاص میدهد اما در فصل سرد آراشیدنیک اسید از گره PUFA در مقام دم از نقطه نظر کمیت قرار دارد. ازدیاد این اسیدچرب را در شرایط کاهش دما میتان در ضررت حفظ نفذپذیري غشاي سللی حفظ سیالیت غشا تجیه کرد Chu) 1991). همچنین دیده شده که اسیدهاي Greaves چرب مانند پالمیتیک در سطح بالاي شري یا استرسهاي محیطیتغییرکرده افزایشنشان میدهند Rao) Dayananda 2007 ).درکلباید عنان نمد که گنه شکمپايsavignyi Thais از نقطه نظر محتي اسیدهاي چرب غیراشباع بلند زنجیره گره امگا 3 نمنهفقیري محسب شده از لحاظ ارزش تغذیهاي مطلب نمیباشد که البته این خد میتاند مربط به شرایط تغذیهاي خد جانر در محیط همچنین دماي گرم محیط از نقطه نظر فاکترهاي اکلژیک محسب شد. اما بهطرکلی شناسایی پتانسیلهاي بالقه زیستی ایران از جهت استفاده از ترکیبات طبیعی آبزیان انتخاب بهترین گنهها بهمنظر بهرهبرداريهاي آتی از ذخایر اسیدهاي چرب آنها اهمیت دارد. از آن جاکه اطلاعات کافی از محتاي اسیدهاي چرب در نرمتنان بخشهاي جنبی کشر در دست نیست هر گنه شناسایی بررسی محتاي اسیدهاي چرب حاي ز اهمیت است زیرا علاه بر ارزش غذایی کاربرد اسیدهاي شناسایی شده در سایر مارد داریی بهداشتی نیز در دست تحقیقات گسترده دامنهدار قرار دارد. همچنین پیشنهاد میگردد تا فاکترهاي زیست محیطی منطقه بهطر سالیانه پایش گردد تا پس از شناسایی گنههاي مفید محتي اسیدهاي چرب یا ترکیبات دیگر آنها یافتن ارتباط فاکترهاي محیطی با تغییرات فصلی این ترکیبات براي تشخیص بهترین زمانهاي بهرهبرداري از این ترکیبات در صنایع شیلاتی بهره جست. منابع 1. Ackman, R.G.; Hooper, S.N. and KEP, J., The distribution of saturated and isoprenoid fatty acids in the lipids of three species of mollusks Littorina littorea, Crassostrea virginica and Venus mercenaria. Comp. Biochemical Physiology. Vol. 39B, pp: Akoh, C.C., Handbook of Functional Lipids. CRC Press, ISBN x, pp: Ansari, A.; Parulekar, A.H. and Motondkar, S.G.D., Seasonal changes in meat weight and biochemical composition in the black clam, Villorita Cyprinoides (Grey). Indian Journal of Marine Science. Vol. 10, pp: Babu, A.; Kesavan, K.; Annadurai, D. and Rajagopal, S., Bursa spinosa - A Mesogastropod fit for human consumption. Advance Journal of Food Science and Technology. Vol. 2, No. 1, pp: Babu, A.; Venkatesan, V. and Rajagopal, S., Fatty acid and Amino acid compositions of Gastropods, Tonna Dolium (Linnaeus, 1758) and Phalium glaucum (Linnaeus, 1758) from the Gulf of Mannar, Southeast coast of India. Annals. Food Science and Technology. Vol. 12, No. 2, pp: Babu, A.; Venkatesan, V. and Rajagopal, S., Biochemical composition of different body parts of Gafrarium tumidum ( Roding, 1798) from Mandapam, South East Coast of India, African Journal of Biotechnology. Vol. 11, No.7, pp: Bell, J.G.; Tocher, D.R.; Henderson, R.J.; Dick, J.R. and Crampton, V.O., Altered fatty acid compositions in Atlantic salmon (Salmo salar) fed diets containing linseed and rapeseed oils can be partially restored by a subsequent fish oil finishing diet. Journal of Nutrition. Vol. 133, No. 9, pp: Bhakuni, D.S. and Rawat, D.S., Bioactive Marine Natural products. Springer. New York, Anamaya Publishers, New Delhi, India. 328 p. 9. Chu, F.L.E. and Greaves, J., Metabolism of palmitic, linoleic and linolenic acids in adult oysters Crassostrea virginica, journal Marine Biology. Vol. 110, No. 2, pp:

8 مرگی سجادي تعیین پرفیل تغییرات فصلی اسیدهاي چرب در شکمپاي تاییس در ساحل جزر مدي Palpandi, C.; Vairamani, S. and Shanmugam, A., Proximate composition and fatty acid profile of different tissues of the marine neogastropod Cymbium melo ( solander, 1786). Indian Journal of Fisheries. Vol. 57, No. 3, pp: Pazos, A.J.; Ruiz, C.; Garcia Martin, O.; Abad, M. and Sanchez, J.L., Seasonal variations of the lipid content and fatty acid composition of Crassostrea gigas cultured in El Grove, Galicia, N.W. Spain. Comp. Biochemical Physiology. Vol. 114, pp: Prem, A.T.; Chellaram, C.; Kumaran, S. and Shanthini, C.F., Biochemical composition and antioxidant activity of Pleuroploca trapezium meat. Journal of chemical and pharmaceutical research. Vol. 2, No. 4, pp: Rao, A.R. and Dayananda, C.; Effect of salinity on growth of green algae Botryococcus braunii and its constituents. Biological resources Technology. Vol. 98, No. 3, pp: Ruyter, B., Influence of temperature and high dietary Linoleic Acid content on esterification, elongation and desaturation of PUFA in Atlantic salmon hepatocytes. Lipids. Vol. 38, No. 8, pp: Sajjadi, N., 2009(a). Seasonal Variations of Fatty Acid Contents of Saccostrea cucullata at Intertidal Zone of Chabahar Bay, Research Journal of Environmental Sciences, Vol. 3, No. 3, pp: Sajjadi, N., 2009(b). Seasonal Variations of n-6:n-3 Ratios and Fatty Acid Compositions in Foot and Tissue of Chiton lamyi in a High Primary Productivity Area. American Journal of Environmental Sciences. Vol. 5, No. 3, pp: Sajjadi, N., and Mooraki, N., Determination and Study the Fatty Acid Contents and their Seasonal variations by temperature as an environmental factor of a dominant Bivalve ( Callista umbonella) of Haleh Creek by GC/MS Analysis. Iranian Journal of Fisheries Science. Vol. 15, No. 3, pp: Sargent, J.; Bell, G.; McEnroy, L.; Tocher, D. and Estevez, T., Recent development in essential fatty acids nutrition of fish. Journal Aquaculture. Vol. 177, pp: Sekar, V.; Ravi, V.; Dhinakaran, A.; Rajasekaran, R. and Elaiyaraja, C., Nutritive profiles in different size and body parts of common Whelk Hemifuses pugilinus (Born, 1778) from Pazhayar, Southeast coast of India. Online Journal of Animal and Feed Research. Vol. 2, No. 2, pp: Sini, M.M. and Jansi, M., Thais bufo (Lamarck), A Neogastropod fit for human consumption. International journal of research in biotechnology and biochemistry. Vol. 3, No. 2, pp: Tocher, D.R., Metabolism and functions of lipids and fatty acids in teleost fish. Reviews Fisheries Science. Vol. 11, No. 2, pp: Dembitsky, V.M.; Rezanka, T. and Kashin, A.G., 1993: Comparative study of the endemic freshwater fauna of Lake Baikal-l. Phospholipid and fatty acid compositions of two Mollusc species Baicalia oviformis and Benedictia baicalensis, Comparative Biochemistry and Physiology. Part B. Vol. 106, pp: Ersoy, B. and Sereflisan, H., The Proximate Composition and fatty acid profiles of edible parts of two freshwater mussels. Turkish Journal of Fisheries and Aquatic Sciences. Vol. 10, pp: Feuntes, A.; Fernandez Segovia, I., Escriche, I. and Serra, J.A., Comparison of physico-chemical parameters and composition of mussels ( Mytilus galloprovin cialis Lmk) from different Spanish origins. Journal Food Chemistry-Food Chem. Vol. 112, No. 2, pp: Frietes. L.; Labata, U. and Fernandez Reiriz, M.J., Evolution of fatty acid profiles of sub tidal and rocky shore mussel seed ( Mytilus galloprovincialis, Lmk) Influence of environmental parameters. Journal of Experimental Marine Biology and Ecology. Vol. 268, No. 2, pp: Fried, B.; Rao, K.S.; Sherma J. and Huffman J.E., Fatty acid composition of Goniobasis virginica, Physa sp. And Viviparous malleatus (Mollusca: Gastropoda) from Lake Musconetcong. New Jersey. Biochem. Syst. Ecol. Vol. 21, pp: Galap, C.; Netchitailo, P.; Leboulenger, F. and Grillot J.P., Variations of fatty acid Contents in selected tissues of the female dog cockle (Glycymeris glycymeris L., Mollusca, Bivalvia) during the annual cycle, Comparative Biochemistry and Physiology Part A: Molecular and Integrative. Vol. 122, No. 2, pp: Galli, C. and Marangoni, F., N-3 fatty acids in the Mediterranean diet Prostaglandins, Leukotrienes and Essential Fatty Acids. Vol. 75, pp: Gardner, D. and Riley, J.P., The component fatty acids of the lipids of some species of marine and fresh water mollusks. Journal Marine Biology Association, UK. Vol. 52, pp: Johns, R.B.; Nichols, P.D. and Perry, G.J., Fatty acid composition of ten marine algae from Australian waters. Journal Phytochemistry. Vol. 18, No. 5, pp: Joseph, J.D.; Lipid composition of marine and estuarine invertebrates. Progress Lipid Research estuarine invertebrates. Part II: Molluscs. Progress in Lipid Research. Vol. 21, pp: Misra, K.K.; Shkrob, I.; Rakshit, S., and Dembitsky, V.M., Variability in fatty acids and fatty aldehydes in different organs of two prosobranch gastropod mollusks, Journal of Biochemical Systematic and Ecology. Vol. 30, pp: McClintock, J.B. and Baker, B.J., Marine Chemical Ecology, ISBN , pp: Murphy, K.J.; Mann, N.J. and Sinclair, A.J., Fatty acid and sterol composition of frozen and freeze dried New Zealand green lipped mussel ( Perna canaliculus) from 30 International. Journal of Research in Biotechnology and Biochemistry, Vol. 3(2), pp: 27-30, three sites in New Zealand Asia Pacific Journal Clinique. Nutrition. Vol. 12, No. 1, pp: Nirmal. A., M.Sc., Dissertation Annamalai University. 217 p. 172